Yenidoğan Sarılığı

Yenidoğan Sarılığı

İnsan yaşamının ilk 28 günlük parçasına yenidoğan adı verilir.Bu dönemde erken ve zamanında doğan çoğu bebekte,yenidoğan sarılığı görülmektedir.

Yenidoğan Sarılığı

İnsan yaşamının ilk 28 günü yenidoğan dönemi olarak adlandırılır.Vaktinde doğan bebeklerin %60 ‘ında;erken doğan bebeklerin ise %80’inde yenidoğan sarılığı görülmektedir.Yenidoğan bebeklerde görülen sarılık türünün çoğu geçicidir ve fizyolojiktir.Yani bu durum belli bir tehlike sınırını aşmaz ve yaklaşık olarak iki hafta sonrasında kendiliğinden geçer.

Yeni Doğan Sarılığı Nasıl Oluşur?

Yeni doğan sarılığı türünde bilirubin adı verilen,ciltte sarı rengin belirgin bir şekilde görülmesini sağlayan maddenin,kandaki seviyesinde yükselmesi ile birlikte,deride birikmesi sonucunda oluşur.Yeni doğmuş olan bebeğin,kırmızı küre hücreleri fazla olduğundan,onların yıkımı yani parçalanması sonucunda bilirubin denilen madde ortaya çıkar.Doğum öncesinde bebekte oluşan bilirubinini annenin karaciğeri temizler,doğum sonrasında ise bebeğin karaciğerinin bilirubini temizlemesi bir kaç günü bulur.Bunun sebebi ise karaciğerin bilirubini temizleyecek seviyeye henüz ulaşmamıştır.Doğum sonrası bir kaç gün içerisinde ulaşır.Bu nedenle karaciğerden atılamayan bilirubin seviyesi artar ve sarılığa sebep olur.

Yenidoğan bebeklerde sarılık tespitinin erken olması oldukça önemlidir ve takip edilmelidir.Bebeklerde oluşan sarılık çoğu kez kendiliğinden geçmiş olsa da,bazen bilirubin seviyesi yüksek seviyelere ulaşır ve beyne hasar verebilir.Bu sebepten,yenidoğan bebeklerin,ilk on gün içerisinde doktor tarafından takip edilmesi gerekir.On günün sonunda kan beyin bariyeri kapanır ve bilirubinin kandan beyne geçmesi engellenir.

Fizyolojik Sarılık

Fizyolojk olan sarılık genel de hayatın ikinci günü başlar ve dördüncü günü en yüksek seviyelere ulaşır.Daha sonra giderek azalmaya başlar.

Diğer Sebepler

Yeni doğan da sarılık oluşturabilecek başka sebeplerde vardır.Bunlardan en sık görüleni kan uyuşmazlığına bağlı olarak oluşan sarılık türüdür.Bu sarılık türünde alyuvarlar çok hızlı bir biçim de parçalanır ve yüksek miktarda bilirubin ortaya çıkar.

Diğerleri;

Bebeğin yeteri kadar anne sütü ya da biberon ile besleniyor ise mama(formüla) alamaması,

Diyabetli annelerin bebekleri daha çok risk grubundadır.

İdrar yolu enfeksiyonu,

Anne sütü sarılığı,

Dğuştan gelen bazı enzim hastalıkları

Bazı sorunlu oluşan zor doğumlarda,bebeğin kafa derisi altında kan toplanması durumu,

Bu durumların tespiti için ekstra testler yapılabilir.

Bebeğin Sarılık Olduğunu Nasıl Anlarsınız?

Bebeklerde sarılık önce ciltte yüzde başlar,kandaki bilirubin seviyesi arttıkça,yüzden sonra göğse,karna,kol ve bacaklara doğru ilerlemeye başlar.Gözdeki beyaz kısım (göz akı) da sararır.

Ciltte oluşan sarı renk,en iyi gün ışığında ve ya florasan lambanın altında görülür.Parmaklarınızla hafifçe burun ya da cilde bastırılıp çekildiğinde,sarı renk daha belirgin olarak görülür.

Bebeğinizin sarılık olduğunu anlar anlamaz hemen bilirubin seviyesini ölçtürmek için bir sağlık kuruluşuna gidiniz.Doktorun yapacağı muayene sonrası,kandaki bilirubin seviyesine bakıp,bakmayacağı konusunda karar verir ve sizi yönlendirir.

Bilirubin Yükseldikçe Bebekte Ne Gibi Belirtiler Oluşur?

İlk olarak bebeğin cildindeki sarılık gittikçe koyulaşıp,daha belirgin hale gelir.

Bebeğin emmesi azalır ve daha çok uyumaya başlar.Bu durum da sarılığı arttırır.

Eğer bilirubin çok yükselmiş ve beyni etkileyip zarar vermiş ise,o zaman bebek çok tiz bir ses ile ağlamaya başlar,başını geriye doğru atar ve havale geçirmeye kadar gider.Bu durumda ki bebeğin,zeka ve motor gelişimi geriler,görme,işitme gibi sorunlar ortaya çıkar.

Hangi Bebekler Sarılık Açışından Daha Dikkatli Takip Edilmelidir?

Erken doğan bebekler,

İlk yirmi dört saat içerisinde sarılık tesbit edilenler,

Emme sorunu olan bebekler ve buna bağlı olarak iyi beslenemeyen yenidoğanlar,

Sarılığı iki haftadan fazla sürenler,

Büyük kardeşin bebeklik zamanında ışık tedavisi gerektircek kadar sarılık tespit edilenler,

Doğum sırasında kafa derisi altında kanama oluşan bebekler sarılık açısından daha dikkatli takip gerektirir.