Metastaz Nedir?
Metastaz, kanserli hücrelerin damarlar aktarımı ile kan veya lenf kanalları yoluyla birlikte lenf bezlerine sıçraması durumudur. Kanserli hücreler ilk aşamalarında etrafındaki doku ve organlara yayılma durumudur. Ayrıca bu kanserli hücreler dolaşım sistemine veya lenf sistemine de bulaşabilirler. Bu kanserli hücre dolaşarak vücudun içinde bir yerde durabilir veya bulunduğu bölgeden yayılmaya devam edebilmektedir. Dokudaki veya organdaki kanserli hücre başka yerlere sıçrasa bile Metastas bulunduğu yerden tekrar yayılabilir ve çoğalabilmektedir.
Ameliyat ile kanserli doku veya hücre alındıktan sonra dikkat edilmelidir. Çünkü bir yerlerde kalan Metastaz tekrar yayılabilme ve çoğalabilme özelliğine sahiptir. En yaygın görüldüğü yerler Karaciğer, beyin ve kemiklerde görülmektedir. Bulunduğu yerlerden başka yerlere sıçrama özelliği olduğu için kanserin adı yine bulunduğu yer olarak adlandırılmaktadır. Örneğin kemik de ki bir Metastaz beyne sıçrarsa yine kemik kanseri olarak adlandırılmaktadır. Kadınlarda genellikle rahim ve yumurtalık bölgelerinde görülürken erkeklerde ise prostat kanseri olması yüksek ihtimaldir.
Kanser hastalarında %3-4 lük oranda birincil tümör bulunamaz. Bu ilk yayılmayı başlatan tümör olarak bilinmektedir. Kanserin birincil tümörü bulunamaz ise çeşitli testlerle bulunarak alınmaya çalışılır. Bu şekilde kanserin kaynağı belirlenerek önlenmeye çalışılır. Aksi taktirde bulunduğu yerden yayılmaya devam edebilmektedir. Bazen ise kanserli kişideki birincil tümör öldükten sonra dahi bulunamayabilir. Kanserli hücreler öbür gerçek kanserlerde olduğu gibi, büyüme ve yayılma yaparken kendilerinin altyapılarını oluştururlar. Bu tür durumda tümör çevresinde kan damarları yaparak büyümesi için lazım olan besini elde ederler.
Metastaz Belirtileri
Hasta ilk zamanlarda herhangi bir belirti görmeyebilir. Ancak kanserli hücreler yayıldıkça etki görülmeye başlayacaktır. Aşağıdaki belirtilerden bazıları buna örnektir;
- Yüksek ateş
- Yeme ve içmede azalma yani iştahsızlık.
- Sarılık (Karaciğer kanserinde özellikle görülmektedir. Karaciğer kanseri konusuna göz gezdirmenizi tavsiye ederiz. Karaciğer kanserleri için kanseri bulabilmek adına kan testi yapılmaktadır. )
- Kilo kaybı
- Terleme
- Bulantı ve kusma
Beyin Metastazı
Beyin Metastazı, beyin haricindeki bir yerlerden oluşan kanserin beyine yayılarak orada tümör oluşturmasıdır. En çok görülen beyin tümörlerinden biridir.
Beyin Metastazı Nasıl Olur ?
Beyin Metastazının başlaması genellikle kan hücrelerinin beyine ulaşmasıyla olur. Beyine ulaştıktan sonra da burada kanserli tümör oluşur. Herhangi bir tümörden kopan kanserli hücreler ulaştıkları yerlerde tümör genellikle ilk gittikleri yer ise akciğerdir. Akciğerdeki kan ilk olarak beyine gittiği için de bu şekilde yayılması muhtemeldir. Kanserli hücrelere bağışıklık sistemi müdahale eder ama çok güçlü olduğu zamanlar yetersiz kalarak burada tümör oluştururlar. Bu yüzden genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülmektedir. 50 yaş üstü insanları bağışıklık sistemi diğer insanlara oranla daha düşük olduğu için onların olma ihtimali daha güçlüdür.
Beyin Metastazı Belirtileri
Baş dönmesi, tekrarlanan baş ağrısı dengesizlik ve halsizlik başlıca belirtilerindendir. Bu belirtiler tümörün olduğu yere göre değişebilmektedir.
Karaciğer Metastazı
Karaciğer Metastaz başka bir yerden gelen kanserin karaciğere gelerek burada tümör oluşturmadır. Kanın en çok olduğu yer ve kan akışının fazla olduğu yer karaciğer dir. Bu yüzden karaciğer görülebilecek ilk yerlerden biridir. Yukarıdaki etkenlerden dolayı beyine giden kanser çoğunlukla Karaciğer’den gitmektedir.
Karaciğer Metastazı Belirtileri
- Sarılık
- Ateş ve terleme
- İştahsızlık
gibi belirtiler görülebilmektedir.
Kemik Metastazı
Tümörler genellikle belirli bir zamandan sonra kemiğe yerleşerek burada tümör oluştururlar. Bu tümörlere Kemik Metastazı denir. Kanser kemiklere yayıldıktan sonra kemikler güçsüzleşerek zayıflar. Ayrıca kemikteki Osteoblast ve Osteoklast yapısını da bozarlar. Bu yapı bozulduğu zaman kemiklerin tüm dengesi altüst olmaktadır. Kemik tümörünün en büyük ve olumsuz etkisi felç bırakabilmesidir.
Kemik metastazı tedavisi hastanın günlük hayattaki zorluğu da oldukça fazladır. Çünkü zayıflayan kemikler ihtiyaçlarını karşılayamaz hale getirebilir. Tümörün verdiği hasarların zaman içinde kendiliğinden gitmesi mümkün değildir. Bu yüzden tedavi ve cerrahi müdahale mutlaka yapılmalıdır.
* Yorumların Onaylanması İçin Türkçe Yazım Kurallarına Dikkat Edin!