KORONAVİRÜS NEDİR?

KORONAVİRÜS NEDİR?

Genel bilinir haliyle Covid-19 ya da tam ismiyle koronavirüs hastalığı insanları aşırı şekilde etkileyen, şiddetli akut solunum yolu hastalığının neden olmuş olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Koronavirüs ilk olarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde ortaya çıkmıştır.  Ortaya çıkmasından bu güne kadar Covid-19 olarak tanıdığımız bu hastalık pek çok insanı etkilemiştir. Hastalık esnasında kendisini gösteren birkaç semptomu da bulunmaktadır. Bu yaygın semptomlar arasında ateş, nefes darlığı ve öksürük yer almaktadır. Yapılan bazı çalışmalar sonucunda virüsün merkezi sinir sistemini de tutmuş olduğu, koku duyusu kaybı ve solunum güçlüğü belirtilerinin bu sebepten ötürü gerçekleştiğini düşünmemiz mümkündür. Her hastalığa yakalanan bunu çok ağır bir şekilde geçirmeyip hafif semptomlara sahip olsalar da bazıları onlar kadar şansı olamıyor ve bu hastalarda çoklu organ yetmezliğinin yanı sıra şiddetli zatürrede gözleniyor.

KORONAVİRÜS Nedir

Nasıl Bulaşır?

                Virüs genel olarak öksürüğün sonucunda oluşan damlacıkların vasıtası ile insandan insana bulaşmaktadır. Kontamine olmuş yüzeylere temas etmenin ardından kişinin kendi yüzüne de temas etmesi bir diğer yayılma yöntemi olabileceği gibi virüs hasta olan kimselerin dışkısında da bulunduğundan fekal-oral yol bulaşma riski uzmanlar tarafından araştırılmaktadır. Virüse maruz kalındıktan sonra semptomların ortaya çıkışına kadar olan ki kuluçka süresi iki ila on dört gün arasında olmasıyla beraber yine de ortalama beş gün sürmektedir. Enfeksiyon tanısını daha rahat koymak için ayrıca risk faktörlerinin ve ayrıca göğüs BT tarama işlemlerinin beraber değerlendirilmesi ile birlikte de tanı konma şansı vardır. Uzmanlar tarafından önerilen önlemler arasında sıkça el yıkama işlemi, diğer kişiler ile fiziksel mesafeyi koruma ve elleri yüzden uzak tutma önlemleri yer almaktadır. Maske kullanımı aslında virüs şüphesine sahip kişiler ile yakınlarına önerilmektedir. Genel halka ilk zamanlarda önerilmemiştir. Aşısı ve özel olarak bir anti viral ilacı bulunmayan bu hastalık semptom tedavisi, izolasyon ve deneysel yöntemlerle beraber yönetilmekte olan tedaviler, aşı geliştirme yöntemleri, eski anti viral ilaçların kullanımı, pasif bağışıklama ve sitokin fırtınasının önlenmesini içermektedir. Dünya Sağlık Örgütü 2020 senesinin Mart ayında koronavirüs salgınını bir pandemi ilan etmiştir. Durumun bir uluslararası sağlık sorunu olduğun da açıklamıştı. Aynı zamanda bu hastalığın Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş olan dünyanın altı bölgesinde de yerel olarak görüldüğüne ve bulaşının gerçekleştiğine dair kanıtlar ve buluntular vardır.

Belirti ve Bulgular

Rastlanan semptomlar vakaların yüzde doksanında ateş, yüzde sekseninde yorgunluk ve kuru öksürük ve yüzde kırkında nefes darlığı şeklinde kendisini göstermiş olup çekilen göğüs röntgenlerinde her iki akciğerde de belirtiler gözlenmiştir. Hastaların hayati belirtileri aslında hastaneye yatırma kabulü sırasında genellikle kararlı olacaktırlar. Kan testi yapılan kimselerde beyaz kan hücresi yani akyuvar sayılarının genel olarak düşük olduğu gözlemlenmiştir.

Bulaşma

Koronavirüs’te diğer solunum yolu hastalıklarına sebep olan virüsler gibi kişilerde öksürük, hapşırık, gülme ve konuşma sırasında etrafa saçılan virüs içerikli solunum aracı damlacıklarının hava yoluyla alınması neticesinde bulaşmaktadır. Bir insandan diğer insana bulaşması için üç ya da dört adımlık bir mesafede bulunulması bile maalesef yeterli olacaktır. Pek çok kişi ile aynı ortamda hava solumakta bulaşma riskini arttırmış olan önemli faktörlerden birisi arasında yer almaktadır. Virüsü kapmış olmasına rağmen belirtileri göstermeye asemptomatik kimseler de hastalığın yayılmasına büyük bir ölçüde neden olabilirler. Bazı koronavirüsler ise hayvanlardan insanlara sıçrayan zoonoz virüsler arasında yer almaktadır. Aynı zamanda bu virüsün mutasyon yeteneğinin bulunduğunu da unutmamak gerekir. Yetişkin kimselerde ya da çocuklarda görülmekte olan nezle olarak adlandırılan vakaların bir kısmından koronavirüslerin sorumlu olduğu düşünülmektedir. Bahsedilen bu virüs grubu ateş ve bademciklerin büyümesi gibi bazı belirtilere neden olmakta ve de en çok kış ve erken bahar aylarında nezle hastalığına yol açar bir durumdadır. Bunlara ek olarak bahsetmiş olduğumuz koronavirüsler zatürre ve bronşit yani viral ya da ikinci bakteriyele sebep olabilecek durumdadırlar. 22 Ocak 2020 tarihinde dünya da ve ülkemizde çok fazla görülmeye başlamasından biraz evvel Çin Halk Cumhuriyeti Pekin Üniversitesinden bazı uzmanlar bu virüsün türler arası (yılandan insana) geçiş yaptığını anlatan bir makale yayınladılar.