Kist Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Vücudun herhangi bir bölgesinde belirlenemeyen ve önlenemeyen bir sebeple oluşan bu yapı, genellikle sebep olduğu ağrılar vasıtasıyla varlığını gösterir. Bir çeşit hücre bozukluğu olarak tanımlanabilecek bu yapıların vücuttan uzaklaştırılmasıyla, tetiklenebilecek başka rahatsızlıklar engellenmiş olur. Vücuttan uzaklaştırma, genellikle genel anestezi altında ve cerrahi operasyonla yapılırken, bazı küçük boyutlu kistlerde ilaçla veya diğer yöntemlerle tedavi de mümkündür. Kist ameliyatının gerekliliği, mevcut kistin türüne göre belirlenir.

Kist Türleri Nelerdir?

Kistleri genel olarak, basit, endometroisis, dermoid, fibrom ve kanser riski barındıran kistler olarak gruplandırmak mümkündür. Basit kistler genellikle yumurtalıkta görülüen, ilaçla tedavi edilebilen, bu kistlerin cerrahi müdahaleyle alınmasına karar vermek için kistin yumurtalığa zarar verme ihtimalinin yüksek olması gerekir. Endometroisis kistlerin, ilaçla tedavi edilmesi mümkündür ancak tedavi süreci uzun olabileceği için cerrahi müdahale tercih edilir. Dermoid kistler, genellikle doğuştan oluşur, vücutta biriken işlevsiz kalıntıların bir araya gelmesiyle kist meydana gelir. Bu kistler kanserli hücrelere olan benzerliği sebebiyle, test edildiği anda cerrahi müdahale ile vücuttan uzaklaştırılır. Fibromlar, diğer kistlere göre daha katı yapıdadır, kistli hücrelerin içindeki sıvı katılaşmış ve kist neredeyse bilardo topu büyüklüğüne ulaşmıştır. Katılaşan kistlerin, kansere sebep olma ihtimali oldukça yüksektir bu nedenle derhal cerrahi müdahale ile alınır.

Kistlere Hangi Tedaviler Uygulanır?

Kistler sıklıkla yumurtalıklarda ardından böbrek karaciğer ve göğüs dokusunda görülür.

Yumurtalıklarda genellikle basit kistler ve endometroisis yani çikolata kisti görülür. Yapılacak cerrahi müdahalede genel anestezi ve kesi kullanılması barındırdığı riskler nedeniyle tercih edilmez. Genellikle skleroterapi yöntemine başvurulur, lokal anestezi altındaki hasta, ultrason eşliğinde izlenirken ince bir iğne yardımıyla kistin içindeki sıvı boşaltılır, daha sonra boşalan yere kistin yapısını bozacak bir sıvı enjekte edilerek işlem tamalanır. Bu işlem sonucunda genellikle kist küçülür hatta bazen tamamen kaybolur.

Böbreklerde genellikle basit ve tıbbi tedavi gerektirmeyen kistler görünür. Ancak kist 5 cm. boyutunu aşıyorsa ve hastaya ağrı acı veriyorsa, kistin tedavisine karar verilir. Uygulanacak tedavi genellikle yumurtalık kistindekiyle aynıdır. Vakaların çoğunda ilk seanstan sonra böbrek kistinde %90’dan fazla küçülme ve iyileşme gözlemlenmiştir.

Karaciğerde genellikle basit yapılı kistler görülür. Köpek dışkısıyla temas etmiş sebze ve meyvelerin tüketilmesiyle, ‘köpek kisti’ olarak adlandırılan kistlerin de gözlemlenmesi mümkündür. Karaciğer kistinin türü özel kan testleriyle belirlenir. Belirleme sonucunda genellikle yumurtalık kistinde uygulanan tedavi uygulanır. Ancak karaciğer kistinde, kistin safra kanalıyla temas halinde olup olmadığı önem arz eden bir husustur.

Göğüs dokusunda oluşan kistler genellikle küçüktür, şikayete neden olmadığı için tedavi de edilmez. Ancak kistin büyümesi ve rahatsızlığa sebep olması halinde, diğer kistlerle aynı tedavi yöntemi seçilir. Yalnız meme dokusunun hassaslığı, diğer kistlere nazaran daha dikkatli ve deneyimli bir hekim tarafından meme kistine müdahale edilmesini gerektirmektedir. Müdahale yanlış yapılırsa, hassas meme dokusunda başkaca hasarlar meydana gelir.