Hepatit A Nasıl Bulaşır

Çoğunlukla enfeksiyon yanlış beslenme ve kirli su içerken geçer. Hasta insandan geçip, aynı tabaktan yemek yerken, aynı tuvaleti kullanırken virüs geçebilir. Virüs insan elinde birkaç saat durur, gıdada sıcaklıktan dolayı daha uzun zaman kalır.
Yemekleri pişirince virüs yaşamaz, ama virüs geçebilir yemeği pişirdikten sonra. Virüs hijyen kurallarına uyulmadığı takdirde yayılabilir.Hastalık genellikle gelişmekte olan ülkelerde daha çok yaygındır, nadir gelişmiş ülkelerde ortaya çıkabiliyor çünkü hijyen değerlerine yüksek derecede uyulur ve aşı kontrolü vardır.

Çocuklarda Hepatit A Hastalığı

Çocuklar doğumdan itibaren hasta olabilir.
• Eğer anne önceden hiç hepatit hastası olmadıysa ve aşı olmadıysa o zaman bebeğe bu virüs kirli yerlerden kolay geçebilir.
• Eğer anne önceden hasta ise ve bağışıklık varsa ya da aşı yaptırmış ise o zaman bebekte de hastalık görülmeyecek 1 yaşına kadar.Çünkü annenin bağışıklığı onu korur.
80% 3 -15 yaşları arasında çocuklar bu hastalığa yakalanbilmekedir bilim adamlarına göre.
• anaokulu ve okula giden çocuklar arasında görülebilir;
• çocuklar hijyen kurallarını takip etmek istemezler genellikle,bu yüzden de hastalık riski yükselebilir.Hepatit o sırada semptomsuz geçiyor, anlamak zordur bu dönemde.
Başka bir salgın olgusu -15 – 30 yaşlar arasında. Çok ilginç ama bu yaşlarda insan hijyen kurallarını takip etse de yine hastalık ortaya çıkabilmektedir. Neden? Çünkü temizliğin aşırılığı bağışıklığı zayıflatır, virüs vücuda geçer.

Hastalık Riski Bulunan Kişiler

• Gelişmekte olan ülkelerde (yüksek miktarda hasta olan insanlar ) seyahat eden turistler, ;
• Küçük kasabalarda , kanalizasyon ve altyapı gelişmemiş olduğundan dolayı da insanlar risk altındadır.

Virüs Geçebilir

• Hiç semptomsuz hasta olan kişiden
• Hastalığın erken dönemlerinde (kuluçka ve ilk hastalık etapta)
Kuluçka dönemi yaklaşık 35 gün sürüyor ama bazen 15 – 50 gün arasında da olur. Virüs kanda dolaşıyor ve çoğalmaya başlar.Bu dönemde hasta kişi kendisini sağlıklı hissediyor. Ama başka kişiler için o tehlikelidir. Çünkü virüs sağlıklı insana geçer.

Nasıl Bulaşır Hepatit A

• İdrar, dışkı, burun akıntısından sağlıklı insana geçer. Sudan, gıdadan, havadan gelen enfeksiyondan, cinsel ilişkiden, steril olmayan iğnelerden, sineklerden hastalık bulaşabilir.
•Hastalarla teması olan kişiler. Örneğin okulda, ana okulda çalışanlar.
•Hijyenik olmayan yemeklerden virüs kolay geçer ve yemekte virüs olduğunu anlamak imkansızdır.
•Pişmemiş ürünler (hazır salatalar, kurutulmuş meyve ve boğürtlenler,özellikle Kazakistan ve Orta Asya);
• Gelişmemiş su sistemleri. Bozuk kanalizasyon sistemi.
•.Öksürme ve hapşırma ile
• Cinsel ilişki esnasında
• Kan nakli sırasında da virüs bulaşma riski yüksektir.

Hepatit A Belirtileri

Hepatit A hastasının 4 – 10 gün ateş olur, zayıflık ve halsizlik, iştah kaybı, bulantı , kusma ve kas ağrıları ortaya çıkar. Sonradan hastalık karaciğere sıçrar, idrar kahverengi renkli olur. Bir ve ya iki gün sonra gözler sararmaya başlar ve dışkı renksiz olur. Bu zamanda ateş ve bulantı olmaz. Sonradan hasta hisseder kaşıntı ve mide ağrısı.
Bazı kişilerde, özellikle çocuklarda, hepatit A hiç semptomsuz geçiyor ve kimse kişinin hasta olduğunu anlamıyor.
Hepatit A genellile karaciğere çok zarar vermiyor, nadiren koma ve ölüm olabilir. Hepatit A hastası olan 100% iyileşebilir. Ama Hepatit B ve C kronik olur.
Hepatit A hastalığı geçiren ve iyileşen insanlar bir daha hiç bu hastalığı yaşamaz.Çünkü bağışıklık hayat boyunca korur.En çok çocuklarda görülür bu rahatsızlık çünkü çocuklar birbirleri ile sürekli temas halindedir.

Bu Belirtiler Olduğunda Mutlaka Doktora Başvurulmalıdır

• Uyuşukluk, terleme;
• Artan vücut ısısı (37С, biraz daha yüksek olabilir);
• Kusma, ishal, karaciğer hasarı belirtileri olmayabilir;
• İdrar rengi kahverengi, dışkı renksiz;
•Cildinin sari renkli olması (7 gün sonra genellikle)

Çocuklarda Belirtileri Hafif Olan Hepatit A

Hepatit A hiç semptomsuz olabilir. Gizli olarak geçiyor. Ama bunlara dikkat etmeli. Eğer çocuğun idrarı kahverengi ve dışkısı tam ters renksiz ise hemen doktora gitmeli, çünkü bu kesin hepatit belirtisidir. Ne kadar hızlı doktora gidilirse daha iyi olur. Bazen iyileşmek için 2 sene lazım. Bazı kişilerde %3 kronik döneme geçiyor.
Nadir şiddetli görülür ama bu hastalığı önemsiz bırakmak sebep değildir. Bazen hastalık komaya götürebilir.Hemen ambulans çağırmalı, uyuşukluk, aşırı terleme, kusma
Uyuşukluk, baş dönmesi, burun kanaması, döküntü vücutta. Cildin sarı renge bürünmesi görünür, idrar rengi koyu kan rengi ve dışkının rengi beyaz kil gibi.
Vücut ısısı yükselir 40С kadar. Karaciğerin boyu değişiyor. Karaciğere dokununca acı olur. Kalp çarpması azalır bu da şiddetli hepatit olduğunun belirtisi olur.
Çocukta semptomsuz hastalık dönemi geçtiğinden hiç bir rahatsızlık kendisini göstermez ama başka çocuklar için durum farklı olabilir. Eğer sağlıklı çocuğa virüs geçerse, semptomlu hepatit ortaya çıkabilir. Bunun için anne babaların çocuğa dikkat etmesi gerekir. Mesela hafif ateş yada sık sık ishal görülebilir. O zaman çocuğu doktora götürmeli. Sadece kan ve idrar tahlil ederken virüs ortaya çıkar.

Hepatit A Etkileri

En tehlikeli hepatit A kan nakli yaparken oluşur. Havadan, idrardan ya da başka şekilde hasta insandan sağlıklı insana geçerken çok tehlikeli değildir. Sadece 1% ölümlü olabilir.Hastalık geçiren kişilerin hayat boyunca kan vermemesi gerekir.Eğer kişi doğru besleniyor, ilaç kullanıyorsa, o zaman hastalık 100% geçer. Eğer iyileşmezse, kötü kronik karacığer hastalıkları çıkabilir.
Hastanede tedavi bitince, hasta olan kişi iki yada daha fazla hafta evde tedavi görür. İşe ya da okula giden kişi 3-6 ay böyle şeylerden izinli olabilir:
• başka şehirlere iş için seyahat etmemeli;
• ağır fiziksel aktivite yapmamalı;
• kimyasal olarak karaciğeri etkileyen maddeleri kullanmamalı;
• cerrahi müdahaleler olmamamlı;
• karacığere zarar veren ilaçları kullanmamalı.

Hepatit A Tanısı

Akut formu hastalığı hatasız tanımlanır. Ama semptomsuz hastalık olurken biraz zor tanımak, bunun için sadece laborutuar da ortaya çıkar. (tahlil ve başka prosedürleri).

Diyet

Karaciğer zayıf olduğundan özel diyet yapmalı. Çünkü bütün yemekler karaciğerde filtre yapar. Onun için ürünler pişirilmeli, haşlanmalı. Özel olarak karaciğere iyi gelen gıdalar yemeli. Diyet uzun zaman yapmak lazım, iyileşmek için.

Önleme

Bu hastalıktan dolayı aşı olmalı.
Gelişmekte olan ülkelere giderken pişmiş yemekler yemeli, temiz su içmeli.Deniz ürünleri yemeden önce pişirmeli.Hijyenik olmalı.