COVID-19 Evcil Hayvanlardan Bulaşır Mı?

COVID-19 (Koronavirüs) salgını, tüm dünyayı etkilerken virüs hakkında detaylı bilgiye sahip olmamamız, bir çok soruyu yanıtsız bırakıyor. Bu sorulardan biri de ”COVID-19 evcil hayvanlardan bulaşır mı?” veya ”Koronavirüs evcil hayvanlara bulaşır mı?” şeklinde sıkça aranıyor.

Dünya’nın çeşitli bölgelerinde hayvanlar ve koronavirüs arasındaki ilişkiye dair çalışmalar yürütülüyor. Çin’deki bir grup araştırmacının test sonuçlarına göre kedilerin COVID-19 virüsüne yakalanabileceği ifade ediliyor. Aynı zamanda enfekte olan kediler, diğer kedilere bu hastalığı bulaştırabiliyor. Harbin Veterinerlik Araştırma Enstitüsü’nde yapılan çalışmalarda köpeklerin, tavukların, domuzların ve ördeklerin hastalığa yakalanma olasılığının olmadığını belirtiliyor.

Covid-19 evcil hayvanlar

”Yeterli Kanıt Bulunmuyor”

Bilim insanları COVID-19 ile ilgili başta aşı çalışmaları olmak üzere farklı alanlarda birçok test gerçekleştiriyor. Ohio Şehir Üniversitesi’nden Virolojist Linda Saif, “Koronavirüs’ün enfekte kedilerden insanlara bulaştığını gösteren direkt bir kanıt henüz yok.” diyor. Laboratuvar ortamında az sayıda denek ile gerçekleştirilen çalışmaların doğal etkileşimi taklit etmediği belirtiliyor.

Koronavirüs İçin Araştırmalar Devam Ediyor

Hong Kong Şehir Üniversitesi’nden Dirk Pfeiffer: “Bu sonuçlar kedilerin salgına karşı kontrol dahilinde bulunmaları gerektiğini fakat kedilerin hastalığın bulaşmasındaki önemli etkenlerden biri olmadıklarını gösteriyor. COVID-19’un yayılım kontrolünün şüphe götürmez bir şekilde insan-insan etkileşimine yoğunlaşması gerek.” diyor.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ( The US Centers for Disease Control and Prevention), COVID-19 hastalarının evcil hayvanları ile teması kısıtlamalarını öneriyor.

Korona Virüs Kediler Dışındaki Hayvanlarda COVID-19

Araştırmalar daha çok kediler üzerine yoğunlaşsa da birçok farklı hayvan türü de çeşitli testlere alındı. Uzak Doğu’da bolca bulunan dağ gelinciklerinin, COVID-19 salgınında risk altında olan canlılardan olduğu belirtiliyor. Dağ gelincikleri aşı ve ilaç araştırmaları için model olarak da kullanılıyor.

Köpekler hakkındaki COVID-19 testlerinde ise genel olarak virüse karşı daha az duyarlı oldukları yönünde sonuçlar elde ediliyor. Domuz, tavuk ve ördeklerde yapılan deneyler ise hiçbir semptom gözükmediği belirtiliyor.

Kaynaklar

1. Jianzhong Shi, Zhiyuan Wen, Gongxun Zhong, Huanliang Yang, Chong Wang, Renqiang Liu, Xijun He, Lei Shuai, Ziruo Sun, Yubo Zhao, Libin Liang, Pengfei Cui, Jinliang Wang, Xianfeng Zhang, Yuntao Guan, Hualan Chen, Zhigao BubioRxiv 2020.03.30.015347; doi: https://doi.org/10.1101/2020.03.30.015347
2. Martina, B., Haagmans, B., Kuiken, T. et al. SARS virus infection of cats and ferrets. Nature 425, 915 (2003). https://doi.org/10.1038/425915a
3. https://www.nature.com/articles/d41586-020-00984-8