Guatr hastalığının en büyük sebebi genetik yatkınlıktır. Çocuklar bunu ailelerinden miras olarak alırlar. Çocuklarda pek fazla guatr görülmez ama erken dönemde tiroit hormonundaki bozukluklar düzeltilmezse çocuk, ergenlik döneminde guatr hastası olabilir. Ergenin büyümesi için artan hormon ihtiyacını tiroit hormonu aşırı çalışarak karşılamaya çalışır. Çocuklarda nodüle rastlandıysa muhakkak biyopsi yapılmalıdır. Çünkü böyle bir nodül kanser riskidir.
Guatr hastalığı tiroit bezinin büyümesidir. hastalığın belirtileri bir çok başka hastalığın belirtilerine benzediği için teşhiste biraz geç kalınmaktadır. Tiroit bezleri iç salgı bezleridir. Görevi hormon üretmek ve kana salgılatır. Tiroit bezlerinin fazla çalışması bir sağlık sorunu olduğu gibi az çalışması da başka bir sağlık sorunudur. Bu hastalığa daha çok ileri yaşlardakiler ve kadınlarda rastlandığı gibi çocuklarda dahi görülebilmektedir. Tiroit bezlerinin çalışması için iyot gereklidir. Vücutta İyot yetersizliği olan durumlarda tiroit bezi büyür ve çalışması bozulur. Vücudun günlük iyot ihtiyacı150 mikrogramdır. Bu miktarın su ile yada gıdalar yoluyla vücuda alınması gereklidir. Hastalığı erken teşhis etmek ilaçla tedaviyi mümkün kılmaktadır. Ama ilaç tedavisi cevap vermezse ya da tedavide geç kalınmışsa ameliyat yolu denenebilir.
Zehirli guatr denen hipertiroitte hormonlar çok fazla salgılanır vücut daha fazla çalışır. Çarpıntı ve titreme ile kendini gösterir. Hipotiroit de ise hormonlar daha az salgılanır, vücudun hızı yavaşlar. Yalnız hormonlarda dengesizlik yapmayan guatr hastalıkları da vardır.
Çocuklarda guatr hastalığı varsa büyümesinde gerileme, boyunda kısalık ve hatta cücelik bile görülebilir. Çünkü büyümeyi meydana getiren tiroit hormonlarının vücuda yeteri kadar salgılanmasıdır. Bebekte ellerinde yüzünde görülen şişlik, solunum sıkıntısı, dilinin büyük olması, göbek fıtığı, morarma ve sarılık da tiroit hormonların bir eksiklik olabileceği düşüncesini aklımıza getirebilir.
Yine annenden göbek kordonu yoluyla bebeğe geçen tiroit hormonu bebeğin beyin gelişimini sağlar. Annedeki tiroit hormonu eksikliği bebekte zekâ geriliği yapabilir. Bebek doğduktan sonra da anne sütü ile bebeğe tiroit hormonu verilmeye devam edilir. Bu aşamada da annenin tiroit hormonunun yeterli olması çocuğun hem beyin gelişimi hem de diğer organlarının gelişimi için önemlidir. O nedenle de anne hamileliğinin ilk aylarında hormon tahlili yaptırmalıdır. Beslenmesinde de iyotu eksik etmemelidir. Anne sigara kullanmamalıdır, çünkü sigara sütteki iyotun bebeğe geçişini azaltır. Eğer anne sigara içiyorsa daha fazla iyot almaya dikkat etmelidir.
Tam olarak tiroit hormonu eksikliğinden kaynaklandığı bilinmese de araştırmalarda daha çok tiroit hormonu bozukluğu olan çocuklarda görülen Down ve Turner sendromu da guatr sebep olduğu rahatsızlıklar arasında sayılabilir.
Guatrdan şüpheleniyorsanız endokrinoloji-metabolizma uzmanına başvurmanız gerekecektir.
Doktorlar küçük ve çok büyük olmayan guatrları hormon tedavisi ile eski haline getirmeye çalışıyorlar. Guatr çok büyükse ve büyümeye de devam ediyorsa ameliyat ediyorlar.
* Yorumların Onaylanması İçin Türkçe Yazım Kurallarına Dikkat Edin!