Çocuklarında dikkat eksikliği ya da hiperaktivite bozukluğu (ADHD) ile ilgilenen aileleri eğitmek önemli bir konudur çünkü bu sorunun çözülmesi için aileye büyük görevler düşmektedir, artan DEHB tedavi ihtiyaçlarını karşılama kapasitesini artırabiliyor. ABD de yayınlanan Anormal Çocuk Psikolojisi Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmaya göre, toplum kaynaklarını kullanmak için yenilikçi bir yaklaşımın gerekliliğinin altı çizilmektedir. Birçok ülkede DEHB prevalansına ve kanıta dayalı, ilaçsız tedaviye sınırlı erişim göz önüne alındığında, hizmet sunum sistemlerini genişletmek için acilen bir yönteme ihtiyaç olduğu görülebilir. Davranışsal ebeveyn eğitimi, ebeveynlerin çocuklarıyla etkileşimleri nasıl geliştireceği, çocuğun istenen davranışını artırdığı ve yanlış davranışı nasıl azaltacağı öğretilen iyi kurulmuş bir terapötik yaklaşımdır. Araştırma, gençler arasında DEHB ile ilgili sorunları ele almak için davranışsal ebeveyn eğitimini mercek altına aldı. Davranışsal ebeveyn eğitiminin, ebeveynlik davranışını ve stresini ve aynı zamanda çocukların yıkıcı davranışlarını geliştirdiği gösterilmiştir. Amerikan Pediatri Akademisi, davranışsal ebeveyn eğitiminin anaokulu çocuklarına DEHB ile tedavide ilk yaklaşım olarak kullanılmasını öneriyor.
Davranışsal ebeveyn eğitimi, DEHB olan çocuklar için yaygın kabul gören bir müdahale olsa da, bu eğitimi sağlamak için sınırlı terapist bulunmaktadır. DEHB’nin giderek yaygınlaşmasıyla birlikte, davranışsal ebeveyn eğitimine erişimi geliştirmek için modellere, özellikle topluluk ortamlarında kolaylıkla uygulanabilen modellere ihtiyaç vardır. Davranışsal ebeveyn eğitiminin DEHB için bir müdahale olarak iyi belgelendirilmiş yararları göz önünde bulundurulduğunda, gönüllüler ve paraprofesyonellerin sağladığı davranışsal ebeveyn eğitimine yaygın erişim ve erişime sahip olmak, DEHB ile ilişkili maliyet ve sonuçlarla ilgili yararlar sağlar.
DEHB Çocuklarda Dikkat Eksikliği Belirtileri
DEHB’nin başlıca semptomları, zorlukları, hiperaktiviteyi (aşırı aktivite) ve dürtüselliği -sonuçları dikkate almadan önce hareket ederek- odaklamaktır. Davranışlarda aşırılık çocukların okul ve aile hayatını ciddi şekilde olumsuz etkiler.
Dikkatsizlik : Bir göreve veya faaliyete odaklanma zorluğu
Hiperaktif-dürtüsel : Aşırı aktivite ve dürtüsellik
Kombine : Odaklanma sorunları artı aşırı aktivite ve dürtüsellik
DEHB’den Çocuklarda Dikkat Eksikliğinden kimler etkilenmektedir
Çocukların % 3-5’inde DEHB vardır. Erkeklerde bu oran kızların üç katı daha büyüktür. DEHB her yaştan insana dokunuyor.
Genellikle, belirli çocukların sadece hayalperest olmadıkları veya olağanüstü derecede aktif olmaları değil, aslında bu durumun normal bir durum olmadığı ve bir tıbbi bozuklukla da ilişkili olabileceği düşünülmelidir. Dikkat bozukluğu olan çocukların normal bir çocuğun davranışlarında aynı davranışları sergilemesidir, ancak davranışları aşırı derecede zayıflamaktadır. ADD’li çocukların kendilerini dikkatsizce, bazı durumlarda ise yaşlarına göre uygun olmayan bir şekilde dürtüsel olmasına neden olan nörobiyolojik temelli bir sakatlığı vardır. Birçoğunun kısa süreli hafızaları zayıftır ve verilen görevleri tamamlamada zorluklar çekerler ve müdahaleci olma sorunları var. Bu çocukların Uyku sorunları da yaygındır.
DEHB Nedenleri
DEHB hakkında yapılan araştırmalara göre, beynin düşünce ve davranışları organize etmesine ve yönlendirmesine yardımcı olan yeterli spesifik beyin kimyasallarının yani nörotransmitter olarak adlandırılan kimyasalların eksikliğinden kaynaklanıyor gibi görünüyor. DEHB teşhisi konan insanların% 30 ila 40’ında aynı bozukluğu olan akrabaları olduğu için, genlerin en azından kısmen dahil olduğu düşünülmektedir. Her ne kadar ebeveynler, öğretmenler, eşler vb. DEHB’ye neden olmazlarsa, kişinin bozukluklarıyla başa çıkma becerilerini büyük ölçüde etkileyebilirler.
DEHB Çocuklarda Dikkat Eksikliği Sonuçları
Bu dikkat bozukluklarının sonucu, düşük benlik saygısı eğilimidir. Oturmak, sıranızı beklemek, odaklanma yeteneğinizi kontrol etmek mümkün değildir. Buna ek olarak, bu çocukların çoğu, otomatik olarak öğrendiği aynı sosyal ipuçlarını okumakta büyük zorluk çekmektedir; bu nedenle davranışları tuhaftır. Yetişkinlerde boşanma, iş çatışması ve intihar konusunda genel nüfusa göre daha büyük bir risk altındadırlar. Çocukların yaklaşık% 3-5’inde DEHB var ve bu çocukların yaklaşık% 50’si erişkin yaşta önemli zorluklar yaşıyor.
Neyse ki, bu çocuklar çok yaratıcı olabilir ve son derece başarılı yetişkinler haline gelebilir. Belki de düşünceleri çoğundan daha fazla atlama eğilimi gösterdikleri için sorunlara benzersiz yollarla yaklaşma eğilimi gösterirler. Aslında, Mozart, Einstein ve Edison gibi dehaların da bu tür bir hastalık geçirmiş olabilecekleri ifade ediliyor. Mesela Einstein o kadar geç öğreniyormuş ki, öğretmenleri onu daha ilkokuldan atmışlar. Diğer dehaların da hayatına bakıldığında hiç de normal bir çocukluk geçirmediği kolayca görülebilir.
DEHB sorunları geçirmiş ve bunları başarı ile atlatmış olan, ileriki yaşamlarında toplumda statü kazanmış ve iyi-saygın yerlere gelmiş insanlar vardır.O yüzden bu tür bir hastalık felaket demek değildir. Neyse ki, toplumsal beceriksizlik, kronik dikkatsizlik ve içe kapanma ile ilgili birçok sorun genellikle danışma ve grup terapisine iyi yanıt verir. Buna ek olarak, bu çocuklar sevgi dolu bir evde büyümek ve onların ihtiyaçlarını karşılamak üzere yapılandırılmış bir anlayışlı okul ortamına sahip olabilirlerse çok olumlu sonuçlar ortaya çıkabilir.
DEHB Tedavileri
Mevcut tedaviler, biyopsikososyal bir değerlendirmeyi takiben bireysel çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak için uyarlanmıştır. Tedavilere spesifik ilaçlar, psikoeğitim, sosyal beceri eğitimi, okulda özel denetim ve bireysel psikoterapi dahildir. Ebeveynler ayrıca dikkat eksikliği bozukluğunu daha iyi anlamak ve ebeveynlik becerilerini geliştirmek için yardım almalı ve çocuklarına dikkatli davranmalıdırlar.
* Yorumların Onaylanması İçin Türkçe Yazım Kurallarına Dikkat Edin!