Beyin de pıhtı atması damarlarından birinde önemli fonksiyonu olan birinde herhangi bir şekilde damar ağacından ya da başka bir yerden gelen bir parçanın damarı tıkayarak o damarın kanlandırdığı beyin dokusunda kanlanma yetersizliği ya da doku ölümü olması demektir.

BEYİNDEKİ PIHTI NEDENLERİ NELERDİR?

Beyinde pıhtı atması nedir ? Beyin damarı tıkanıklığı en çok kan pıhtısıyla olmakla birlikte pek çok yapıda tıkaçlar olabilir. Başlıca hava olabilir, tümör dokusu olabilir, yağ dokusu olabilir. Çok farklı durumlarda damar yapısı içerisine giren bu maddeler kanla birlikte damar içinde sürüklenerek neticede beyin damarlarına gelip tıkamaya yol açabilirler bu farklı yaşlarda farklı nedenlere bağlı olmakla birlikte ilk aklımıza gelen temel nedenler kalp originidir. Kalpteki bir hastalığın etkisiyle ortaya çıkan bir tıkacın beyin damarını kapatması ve fonksiyonunu yitirmesine yol açmasıdır. Kalpteki başlıca bozukluklar örneğin kapakçık protezleri olabilir, kalp ritim bozuklukları olabilir. Kalp içinde pıhtı oluşması ve bu kan pıhtısından kopan bir parçacığın damar yapısı içinde seyrederek beyin damarına gelip tıkaması olabilir. Enfeksiyonlarda olabilir. Kalpte iskemik yani kanlanma bozukluğuna bağlı olarak kalp dokusunda biocard da hareket bozuklukları, hareket yetersizlikleri olabilir. Buna bağlı oluşan kan pıhtısında parçalar koparak emboliye neden olabilir. Bunun dışında kalpte son derece nadir görülen bir tümörden de yine parça kopabilir. Bunun dışında büyük damar hastalıkları grubuna giren ve yaygın olarak görülen boyundan beyne giden damarların örneğin şah damarında damar sertliğine bağlı olarak aterosiklerotik plak oluşması ve özellikle sert yapıda değil de yumuşak ve kopabilecek parçalanabilir kıvamdaki aterosiklerotik plaklardan kopan parçaların damar sistemine karışarak beyin damarlarına gelmesi ve tıkaması yine sık görülen hadiselerden biridir. Bunun dışında da pek çok nedenle beyin damarında tıkanıklıklar yani emboller olabilir. Bunlar örneğin travmalarda açılan bir damardan hava girmesi eğer uzun kemik kırıkları oldu ise oradan kopan bir yağ parçasının yine damar sistemine girerek beyin damarına gelip amboliye yol açması görünen hadiselerdendir. Tümöral olan olaylarda yine damar sistemine tümör dokusunun karışması ya da doğum sonrası lohusalıkta sıvıya bağlı emboller görülen durumlardır. Yaşa bağlı değişikliklerde olmaktadır yaşlılarda daha çok damar sertliği ile ilgili problemler kaynak teşkil ederken geçlerde daha çok doğumsal organ yapısı bozukluklarına bağlı nedenler ön planda olmaktadır. Beyin damarı tıkanıklığı emboli ile olabildiği gibi bundan daha çok olanı beyin damarlarındaki bir damar sertliği sürecine bağlı olarak olmaktadır.

Beyinde Pıhtı Atması

BEYİNDE PIHTI ATMASI GENETİK MİDİR?

Genetik hemen her hastalıkta az ya da çok olan bir durumdur. Genetik faktörlerden azade bir hastalık düşünmek nedeyse mümkün değildir. Beyin ambolisin de de arka plan hastalıklara baktığımızda buna yol açan hastalıklara baktığımızda bir kısmı genetik faktörlerle ilişkili hastalıklardı dolayısıyla bütünü için topyekûn bir genetiktir demek mümkün değilse de çoğunda az ya da çok genetik faktörler etkilidir diyebiliriz.

ERKEN TANI

Klinik tablo beyin damarında nerenin tıkandığına nerenin hızla tıkandığına bağlı olarak değişiklik göstermektedir ama en sıklıkla felçler kol da bacakta, konuşma bozuklukları, görme bozuklukları, bilinç değişiklikleri, yürüme bozuklukları, denge bozuklukları sıklıkla görülen klinik belirtilerdir. Burada en çok durulması gereken tanının erken konulmasının hayati bir önem taşıdığıdır çünkü erken tanı konduğunda yapılacak tedavi imkanları çok fazladır ama belli bir süre geçtiğinde beyin dokusundaki hasar belli bir oranda oluşmuş olacağı için yapılabilecek alternatifler oldukça kısıtlı olmaktadır. Erken tanıdan kasıt dakikalar saniyeler önemlidir. İlk 90 dakikada yani ilk 1,5 saat içinde trombolitik tedavinin çok etkili olduğu bir dönemdir.

TROMBOLİTİK TEDAVİ NASIL YAPILIR?

Trombolitik tedavi değişik durumlara göre 4,5 saat hatta 6 saate kadar yapılabilmektedir. Toplardamar da ya da doğrudan atar damar içine girilerek belli ilaçların verilmesi anlamına gelmektedir ki burada hedef tıkayan tıkacın beyin damarını tıkacın eritilmesi ve damarın tekrar açılarak fonksiyonunu görür hale getirilmesidir. Bunun dışında cerrahi müdahalelerle embolinin çıkartılması da bir seçenek oluşturabilir. Hastanın genel destek tedavisi ve sıkı bir şekilde gözlenmesi diğer tedaviler önemlidir.

BEYİNDEKİ PIHTI OLUŞUMUNU ENGELLEMEK MÜMKÜN MÜDÜR?

Bunun için verilecek cevap genel bir cevaptır. Beslen menin doğru bilinçli olması doğal beslenmedir. Sigara gibi maddelerden uzak durulması uyku kalitesinin ve süresinin iyi olması muhakkak hareketli bir yaşamın olması varsa sistemik hastalıkların ki damar ağacını en çok yıpratan hastalıklar diyabet yani şeker hastalığı ve hipertansiyondur. Bu iki hastalık vücuttaki bütün damar ağacını etkilemektedir. Önce küçük damarları daha sonra da aşama aşama büyük damarları etkilemektedir. Tabi ki makul sürelerde sağlık kontrollerinin yapılması önemlidir.

HER BEYNE PIHTI ATMA VAKASINDA İNME YA DA DOKULARDA KONTROL KAYBI GİBİ PROBLEMLER YAŞANIR MI?

Bu çok geniş bir yelpazede seyreden süreçtir. Pıhtı küçükse ve dağılabilme özelliğine sahipse bazen başlangıçta nörolojik işlev kaybı olsa bile çok kısa süre içinde bu düzelmektedir bazen çok büyük bir damarı tıkadığında çok ağır tablolar hatta hayati tehlike olabilmektedir. Dolayısıyla her emboli de şu olacaktır ya da her emboli ağır bir nörolojik kayıpla sonuçlanacaktır gibi bir şey söz konusu değildir. Farklı derecelerde olabilir farklı damarları tutmasına bağlı olarak farklı klinik tablolar ortaya çıkabilir. Tedavinin ne kadar erken yapıldığına ve doğru bir şekilde yapılmasına bağlı olarak yine farklı sonuçlar olacaktır. Tümüyle nörolojik fonksiyonların tutulmadığı hiç etkilenmediği durumlarda tam kayba kadar bütün ara durumlar söz konusu olabilir.

BEYİN PITHI ATMASI AMELİYATINDAN SONRA HASTALAR HAYATLARINA NASIL DEVAM EDER?

Böyle bir operasyondan sonra ki bu operasyonlarda kendine göre riskleri komplikasyonlara olabilen girişimlerdir. Sonrasında sağlık kontrollerini takiplerini aksatmamaları gerekir. Önerilen ilaçları muhakkak kullanmaları gerekiyor bunlarla normal bir yaşamı sürdürmeleri çok olanaklıdır. Beyinde pıhtı atması ile ilgili bilgilerimiz bu kadardır. Okuduğunuz için teşekkür ederiz.